Πάντα
και παράλληλα με την οικονομία οι Σιατιστινοί φροντίζουν για την
Παιδεία είτε ως ευεργέτες κτίζοντας και συντηρώντας σχολεία είτε ως
τοπική κοινωνία που φροντίζει να έχει τους καλύτερους δασκάλους της
εποχής της για τα παιδιά της, όπως τους: Μεθόδιο Ανθρακίτη, Μιχαήλ
Παπαγεωργίου, Αργύριο Παπαρίζου....
Το Τραμπάντζειο Γυμνάσιο είναι
ένα από τα παλαιότερα σχολεία στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα και
σήμερα τα περισσότερα εκπαιδευτήριά της πόλης έχουν χαρακτηριστική
επωνυμία, δηλωτική των σύγχρονων ευεργετών
(περισσότερα
για το θέμα αυτό στη σελίδα των ευεργετών).
Αποτέλεσμα της φροντίδας αυτής είναι η διάκριση των Σιατιστινών στα
γράμματα και τις τέχνες:
..............
Γ.
Ζαβίρας, (1744-1804): του οφείλουμε το σύγγραμμα "Νέα Ελλάς",
όπου "... απεθησαύρισε πολυτίμους βιογραφικάς ειδήσεις περί
των προγενεστέρων και συγχρόνων λογίων..." ( απόσπασμα από
το βιβλίο του Ι. Αποστόλου, ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ )
Δημήτριος Δημητρίου 1811-1872, ελληνοκροάτης ποιητής επονομασθείς
"πατήρ του κροατικού θεάτρου" ,( απόσπασμα από
το βιβλίο του Ι. Αποστόλου, ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ).
Πούλιου Μαρκίδες,
...οίτινες μετά τον Γεώργιον Βενδότην πρώτοι εν
Βιέννη τυπογραφίαν συνέστησαν και πολλάς ωφελίμους βίβλους
ετύπωσαν... (Ζαβίρα, "Νέα Ελλάς")
Ρούσης
Γεώργιος, ...ιατροφιλόσοφος, υιός του κυρ Ζωσιμά, Αρχιεπισκόπου Αχριδών και Επισκόπου Σισανίου. ...... Η εμβρίθεια δε του ανδρός, η
πολυμάθειά του και η πνευματική γενικά ανωτερότητά του είχαν
εκτιμηθή στην Ακαδημία του Παταυΐου
...... ( απόσπασμα από το υπό έκδοση έργο του Φίλιππου Ζυγούρη
, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης
)
Θ.
Μανούσης, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,
Κων/νος
Ζουπάν ιατρός......... |