|
Στις 2 Μαρτίου 1943
το ΕΑΜ Σιάτιστας πήρε την είδηση ότι ιταλική φάλαγγα 10 φορτηγών αυτοκινήτων,
συνοδευόμενη από 132 Ιταλούς στρατιώτες κινείται από Καστοριά προς Γρεβενά μέσω
Φλώρινας- Πτολεμαΐδας - Κοζάνης μεταφέροντας πολεμικά εφόδια και τρόφιμα και
αποφάσισε να στήσει ενέδρα σε ένα στενό πέρασμα ανάμεσα στα βουνά Βέλια και
Μπούρινο, στο Μπουγάζι, συγκεκριμένα στο γεφύρι της Βίγλας,
περίπου τρία χιλιόμετρα από τη Σιάτιστα, στον οδικό άξονα Κοζάνης Γρεβενών .
Στις 4 Μάρτη η ιταλική φάλαγγα κινήθηκε από Κοζάνη προς Γρεβενά
και γύρω στις 11 το πρωί έπεσε στην ενέδρα, εκτός από το τελευταίο φορτηγό της,
το οποίο γύρισε προς Κοζάνη και ειδοποίησε τους Ιταλούς, στα Γρεβενά και τη
Λάρισα, για τον αιφνιδιασμό. Οι αιφνιδιασμένοι Ιταλοί αντιστάθηκαν, αλλά τελικά
αναγκάστηκαν να παραδοθούν.
Αποτέλεσμα:132 στρατιώτες Ιταλοί αιχμάλωτοι, 15 τραυματίες, 2
νεκροί. Από την πλευρά των ανταρτών:2 τραυματίες.
Τα 9 φορτηγά και μια τρίκυκλη μοτοσυκλέτα κυριεύτηκαν από τους
αντάρτες. Τα λάφυρα σε οπλισμό ήταν πλούσια: 2 πολυβόλα, 10 οπλοπολυβόλα, 1
ατομικός όλμος.
Την ίδια μέρα, αμέσως μετά την πληροφορία για τον
αιφνιδιασμό, οι Ιταλοί των Γρεβενών αποφάσισαν όλο τα τάγμα τους να
κατευθυνθεί προς τη Βίγλα, για να ελευθερώσει τους αιχμαλώτους και να
τιμωρήσει τη Σιάτιστα ως κύρια υπεύθυνη για την ενέδρα. Το πρωί της 5ης
Μαρτίου είχαν στρατοπέδευσει στο Φαρδύκαμπο, μια πεδινή έκταση
στη διασταύρωση του δρόμου Κοζάνης προς Καστοριά και Γρεβενά, και νωρίς το
απόγευμα δυο λόχοι του επιχείρησαν από δυο πλευρές επίθεση κατά της Σιάτιστας. Η
μάχη ήταν άνιση από την άποψη του οπλισμού, αλλά η αντίσταση των ανταρτών,
Σιατιστινών και άλλων από τη γύρω περιοχή, αλλά και των κατοίκων της Σιάτιστας,
που πολεμούσαν με χειροβομβίδες, υποχρέωσε τους Ιταλούς να υποχωρήσουν στο
Φαρδύκαμπο, όπου τη νύχτα βρέθηκαν περικυκλωμένοι από όλες τις πλευρές από
τους αντάρτες του μόνιμου και του εφεδρικού ΕΛΑΣ των περιοχών, που είχαν
έγκαιρα ειδοποιηθεί και έφτασαν για βοήθεια.
Το πρωί της 6ης
Μαρτίου άρχισαν οι επιθέσεις των ανταρτών με στόχο την αιχμαλωσία των
περικυκλωμένων Ιταλών, που πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση. Έτσι οι αντάρτες, εκτός
από τους εκείνους των Βεντζίων με αρχηγό τον Δ. Ζυγούρα (Παλαιολόγο), αποχώρησαν
μέσα στο σκοτάδι αθόρυβα για τις προκαθορισμένες θέσεις τους, για να επανέλθουν
το χάραμα. Οι Ιταλοί όμως ήταν ανήσυχοι, γιατί έβλεπαν πως ήταν
περικυκλωμένοι, και τελικά αποφάσισαν να παραδοθούν και αιχμάλωτοι τη νύχτα μεταφέρθηκαν στη Σιάτιστα για διανυκτέρευση
και από εκεί οδηγήθηκαν στον Πεντάλοφο (Ζουπάνι) της Πίνδου, όπου επρόκειτο να
μείνουν για πολλούς μήνες. Και η δημοτική μούσα τραγούδησε τη μεγάλη νίκη: «Και
οι 603 πιαστήκαν παρευθύς / και σύρε στο Ζουπάνι να τους δεις».
Απολογισμός της μάχης: για τους Ιταλούς:10 νεκροί, 55 τραυματίες,
603 αιχμάλωτοι.
Για τους Έλληνες: 3 νεκροί και 15 τραυματίες.
Λάφυρα: όπλα 600, πιστόλια 30, ολμίσκοι 7, οπλοπολυβόλα 40,
πολυβόλα 12, πυροβόλα 3 των 75 χιλ., βλήματα 300, αυτοκίνητα 3, μουλάρια 62,
άλογα (κέλητες) 3, πυρομαχικά άφθονα.
Οι
πληροφορίες για τις μάχες και τα αποτελέσματα προέρχονται από τα βιβλίο του
δρ. Ιωάννη Γ. Σιάπαντα, Αναισθησιολόγου Ταξιάρχου ε.α., Φαρδύκαμπος,
Μάρτιος 1943 (Μια μάχη σταθμός: το μεγαλύτερο επίτευγμα της Εθνικής
Αντίστασης, Θεσσαλονίκη 2008) με ευθύνη της κ. Αικ.
Ζωγράφου.
(Πρώτη ανάρτηση
του άρθρου 2012).
|