|
Με την
έναρξη του νέου σχολικού έτους επιθυμούμε ως εκπαιδευτικοί
να ευχηθούμε υγεία, πρόοδο και
παιδαγωγική ευδαιμονία,
η οποία βέβαια οικοδομείται ή κερδίζεται με την
παιδαγωγική σύνεση.
Και επειδή αυτή την αρετή όλοι οι εκπαιδευτικοί φροντίζουν
να την προωθούν και να την αξιοποιούν για το ακροατήριό
τους με στοργή , για τον εαυτό τους και για την κοινωνία
όλη, θεωρούμε ότι ευπρόσδεκτο είναι τούτη την ώρα να
επιχειρήσουμε να καταγράψουμε τα στοιχεία που θεωρούμε ότι
συνθέτουν ή συνυφαίνουν αυτή την πολύτιμη σύντροφο και
συνοδό του εκπαιδευτικού, την παιδαγωγική σύνεση που
σημαίνει:
Φρόνιμη στάση απέναντι σε πρόσωπα,
καταστάσεις, υποχρεώσεις της καθημερινότητας από εκτίμηση
για τους συνανθρώπους και αίσθηση αλληλεγγύης απέναντι στην
κοινωνία γενικά. Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις ή
περιστάσεις όπου νιώθει ο εκπαιδευτικός ιδιαίτερα χρήσιμη
τη σύνεση στις σχέσεις του με το ακροατήριό του; Φρόνιμη
νιώθω την ακόλουθη καταγραφή για νούσιμους
αποδέκτες:
·
Τήρηση του Κανονισμού
που έχει συμφωνηθεί για την καλύτερη / αποδοτικότερη
λειτουργία του Σχολείου (λ.χ. έγκαιρη προσέλευση, κυρίως
στην αίθουσα διδασκαλίας πριν από το ακροατήριο..).
·
Προετοιμασία της
διδασκαλίας με επιμέλεια και
αυτοσυγκέντρωση για λίγο κατά την παραμονή, ώστε:
-
Να περιορίζονται στα αναγκαία
για τη διδακτέα διακριτή ενότητα,
-
Να συνοδεύουν τους λόγους τους
με τα αναγκαία εποπτικά μέσα,
ώστε τα παιδιά να διευκολύνονται στη μάθηση ακούγοντας
λόγια και βλέποντας εικόνα…και ενεργώντας κάτι
συναφές ως άσκηση,
-
Να συνδέουν άνετα τη νέα
ενότητα με τα προηγούμενα,
-
Να πορεύονται ήρεμα
-
από τα γνωστά στα άγνωστα
-
από τα αισθητά στα νοητά
-
από τα απλά στα σύνθετα
-
από τα συγκεκριμένα προς τα
αφηρημένα
-
από τα επιμέρους δείγματα προς
τις γενικεύσεις, τους νόμους.
·
Συστηματική
αξιοποίηση της ερώτησης
σε όλες τις φάσεις της διδασκαλίας, γιατί;
-
κινητοποιεί το ακροατήριο,
-
ενθαρρύνει τη διείσδυση σε
βάθος του θέματος,,
-
γυμνάζει το ακροατήριο στη
διατύπωση γνώμης, στη συλλογιστική οργάνωση της σκέψης
και έκφρασης, στην επιχειρηματολογία..
·
Μόνιμη φροντίδα για
τη σαφήνεια του λόγου και την ευκρίνεια
(γενικά ακρίβεια), ώστε να είναι κατανοητός ο λόγος του
δασκάλου και να γίνεται λόγος υποδειγματικός για το
ακροατήριό του.
·
Ενθάρρυνση του
ακροατηρίου μπροστά σε δυσκολίες,
ώστε να ενισχύεται η αυτοπεποίθηση σταδιακά.
·
Ειλικρίνεια προς το
ακροατήριο και ευπρέπεια λόγου παράλληλα με τον αυτονόητο
σεβασμό για την προσωπικότητα των
παιδιών / εφήβων και το δικαίωμά τους για ελευθερία
σκέψης και έκφρασης.
·
Δικαιοκρισία
στην αξιολόγηση των παιδιών / εφήβων,
·
Κριτική,
όπου χρειάζεται, και ενθάρρυνση της κριτικής με νηφαλιότητα
και ευπρέπεια,
·
Έγκαιρη γραπτή
τεκμηρίωση και ενυπόγραφη ενημέρωση και ενδεχόμενα
κριτική προς όλους τους υπεύθυνους (και υποτίθεται αρμόδιους)
υπηρεσιακούς παράγοντες για τυχόν ατέλειες που κρίνεται
εφικτή η αντιμετώπισή τους.
·
Ενθάρρυνση εκ μέρους
του εκπαιδευτικού για τη σωστή χρήση μερικών ρημάτων ( και
των αντίστοιχων ουσιαστικών) που κινητοποιούν την προσοχή,
ενισχύουν τη σκέψη, διευκρινίζουν το βαθμό βεβαιότητας και
συλλογιστικής πορείας του ατόμου, όπως
§
Αμφιβάλλω για κάτι και
με ευπρέπεια λόγου ερωτώ, γενικότερα ερευνώ…..
§
Αμφισβητώ κάτι και
επιχειρηματολογώ…άρα σκέπτομαι…
§
Γνωρίζω κάτι (γνωρίζω
ότι, γνωρίζω ποιος, γνωρίζω πού, γνωρίζω πώς) και εκφράζομαι
ανάλογα…
§
Νομίζω ότι…(διατυπώνω
γνώμη υπεύθυνη με βάση όσα γνωρίζω και με τεκμήρια όσα έχω…
και με ύφος - ήθος ανάλογο).
§
Πιστεύω ότι…(με βάση
ενδείξεις που αποδέχομαι υποκειμενικά ως πειθώ για μένα και
προσδοκώ από τους άλλους σεβασμό, τον οποίο κι εγώ αποδίδω
στους άλλους για ό, τι πιστεύουν).
Νομίζω ότι με τέτοιες αρχές ο εκπαιδευτικός
προάγει την αξία της παιδείας και της παιδαγωγικής και
υπηρετεί τους νέους πιο αποτελεσματικά. Ο λόγος του γίνεται
πιο πειστικός και θεμελιώνει την εκπαιδευτική επιτυχία -
ευδαιμονία του.
Πικέρμι, 9-9-2007
(5-9-2008 επανάληψη με κάποια φραστική
βελτίωση )
Φ. Κ. Βώρος, Ph. D.,επίτιμος
Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
|
