|
Αγαπητοί μου μαθηταί,
Αμπροστά από ολίγα χρόνια σε όλες τις
ελληνικές Κοινότητες πανηγυρίζονταν σα σήμερα η φαιδρή
εορτή των γραμμάτων μαζύ με τον εορτασμό των 3 μεγάλων
της Οικουμένης διδασκάλων και Ιεραρχών, Βασιλείου του
Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του
Χρυσοστόμου.
Και γιατί να γίνεται αυτός ο
συνδυασμός των δύο εορτών; Γιατί οι τρεις αυτοί μεγάλοι
ιεράρχαι υπήρξαν και μεγάλοι διδάσκαλοι.
Όλη τους η ζωή ήταν μια συνεχής εργασία για την
καλλιέργεια της Παιδείας και την υποστήριξη της
Θρησκείας, διότι θρησκεία και Παιδεία ήταν άρρηκτα
συνδεδεμένα τότε για μας τους ΄Ελληνας. Ο κίνδυνος της
θρησκείας ήταν βέβαιο ότι θα έφερνε και τον κίνδυνο της
Παιδείας και ανύψωσι πάλιν της Θρησκείας είχεν ως
αποτέλεσμα και την ανύψωσι της Παιδείας.
Τη στιγμή αυτή δεν θα
επιχειρήσω να σας διηγηθώ τη δράση κάθε ενός από
τους 3 ιεράρχας χωριστά γιατί πολλά και σεις τα ξέρετε
από την καθημερινή σας διδασκαλία, αλλά και διότι είναι
τόσα πολλά όσα έκαμαν εκείνοι στη ζωή τους, που δεν μας
φθάνει η ολίγη ώρα που έχομε να σας τα αναφέρω.
Και τους τρεις τους
στόλιζε μια ευγλωττία στην ομιλία τους, ένας ζήλος
μεγάλος για τη θρησκεία, μια σταθερότητα και γλυκύτητα
στο χαρακτήρα, μια φιλανθρωπία παραδειγματική, μια τόλμη
και γενναιοφροσύνη ασυνήθιστες, μια ελληνική εκπαίδευση
τέλεια και ένα μεγάλο κέντρο που κάμνει τον άνθρωπο
να κατορθώνει έργα λαμπρά και μεγάλα μια δηλαδή
βαθεία συναίσθηση της προσωπικής των αξίας που
υπήρξεν ο καρπός μακράς μελέτης και επιμελούς ανατροφής.
Όλες αυτές τις αρετές
έβαλαν οι τρεις ιεράρχαι σε πρακτική εφαρμογή και
κατόρθωσαν να διακριθούν ανάμεσα στους πολλούς άλλους
μεγάλους άνδρας, που ελάμπρυναν την τέταρτη
εκατονταετηρίδα να διακριθούν λέγω οι τρεις αυτοί και
να
λάμψουν όπως λάμπει και ξεχωρίζει ο ήλιος ανάμεσα στα
άλλα άστρα και να καταντήσουν τόσο δημοφιλείς ώστε ο
μέγας Βασίλειος και στα δημώδη μας άσματα να αναφέρεται
και μάλιστα όχι μονάχα αυτός αλλά και η πέννα του και το
καλαμάρι του, τα όργανα δηλαδή με τα οποία έγραψε τα
θαυμάσια εκείνα συγγράμματα, που σαγήνευσαν και εδίδαξαν
τα πλήθη.
Πού όμως χρεωστούν την
απόκτησι όλων αυτών των αρετών; Σε δύο αίτια. Στην
ανατροφή την οικογενειακή από το ένα μέρος και στην
εκπαίδευση από το άλλο μέρος. Και οι τρεις είχαν το
ευτύχημα να έχουν μητέρες που έφερναν μέσα τους την
ηγεμόνα όλων των αρετών την ευσέβεια, μητέρες που η
καρδιά τους συμπονούσε τους πάσχοντας παρηγορούσε τους δυστυχούντας και έρχονταν βοηθοί γρήγοροι εις αυτούς.
Ποιος αμφιβάλλει πως
τέτοιες μητέρες θα μεταστάλαζαν στην ψυχή των παιδιών
τους τις ίδιες αρετές και θα κατόρθωναν να κάμουν τα
παιδιά τους να συμπαθήσουν τον πλησίον τους και να
βάλουν όλες τις δυνάμεις τους για να στερεώσουν το
χριστιανικό θρήσκευμα; 'Οσοι γνωρίζουν τη δύναμη που
έχει στην ανατροφή του παιδιού της μάνας η αγάπη δεν
αμφιβάλλει ότι τέτοιοι θα γίνονταν οι τρεις ιεράρχαι.
Κάποιος για να δείξη την επίδραση που έχει η μάννα
στο παιδί λέγει. Το παιδί μιμείται τις αρετές και
τα ελαττώματα της μάννας , ακόμη και τη φωνή και τους
τρόπους και το ήθος και την συμπεριφορά που πολύ
κατάλληλα μπορούμε να παρομοιάσουμε τα τέκνα με τις
πλάκες του φωνογράφου που δέχονται τα ίχνη της φωνής μας
και έπειτα αποδίδουν αυτήν με τον ίδιο τόνο και τους
ίδιους χρωματισμούς. Ο δε Μέγας Βασίλειος " ήν εκ παιδός
έλαβον έννοιαν περί θεού παρά της μακαρίας μητρός μου
ταύτην αυξηθείσαν έσχον εν εμαυτώ" και ο
Πεσταλότσης ανακράζει "επίστευσα εις την μητέραν μου η
καρδία αυτής κατέδειξεν εις εμέ τον Θεόν, θεός μου είναι
ο θεός της μητρός μου . Θεός της καρδιάς μου είναι ο
θεός της καρδιάς της ου κατέδειξάς μοι
τον θεόν εν τοις προστάγμασί σου και εγώ
εύρον αυτόν εν τη υπακουή μου. Μήτερ, μήτερ. Εάν
λησμονήσω τον θεόν λησμονήσω σε αυτήν." Για τούτο
και όταν ο Μέγας Ναπολέων ηρώτησε μια ξακουσμένη δασκάλα
από τι έχει ανάγκη η Γαλλία για να αποκτήσει καλούς και
αγαθούς άνδρας. Από μητέρας απάντησε στον Ναπολέοντα η
μεγάλη διδασκάλισσα και ο Ναπολέων της είπε: κάνε λοιπόν
ικανές για τον εθνικόν αυτόν σκοπόν.
Αλλά μόνο οι αρετές
που πήραν οι τρεις ιεράρχαι στην οικογένεια δεν αρκούσαν/μπορούσαν να τους αναδείξουν εναρέτους ιδιώτας όχι όμως
και ικανούς για να αναδειχθούν ηγέται του λαού και
διδάσκαλοι αυτού. Ήταν ανάγκη τις αρετές αυτές να τις
συνδυάσουν με μια Παιδεία τέλεια οποία, ήταν η ελληνική
Παιδεία διότι οι χριστιανικές αρετές είνε ο καρπός ενός
δένδρου ο οποίος για να ωριμάσει και χρησιμεύση στους
ανθρώπους έχει ανάγκη από τα ελληνικά γράμματα, που
ομοιάζουν τα πράσινα φύλλα του δένδρου τα οποία όχι μόνο
στολίζουν τους κλάδους αλλά και συντελούν στην ωρίμανση
των καρπών. Τα ελληνικά λοιπόν γράμματα εφρόντισαν οι
τρεις ιεράρχαι να αποκτήσουν ακολουθήσαντες ανώτερες
σπουδές στη Κωνσταντινούπολι και στας Αθήνας και κατόπιν
απομακρυνθέντες επί αρκετά έτη εις ησυχαστήρια όχι για
να ζήσουν ως ερημίτες αλλά για να συστηματοποιήσουν τις
γνώσεις τους και να μπορέσουν να αναδειχθούν διδάσκαλοι
των άλλων τοιούτοι , που όχι μονάχα εις τους τότε
προυξένησαν το θαυμασμό αλλά και σήμερα τους θαυμάζουμε
και τους τιμούμε.
Από αυτά δε που όσο ήταν
δυνατόν σύντομα σας είπα εκείνο που ήθελα να τονίσω είνε
ότι δυο πράγματα χρειάζονται για να αναδειχθούμε στον
κόσμο. Ανατροφή οικογενειακή και γράμματα.
..............
|
