Μια ξενάγηση αλλιώτικη
από τις άλλες!
Το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, μέσα στη γενική ακμή που παρατηρείται στη
Σιάτιστα, κτίζεται και ο μικρός , μονόχωρος ναός του αγίου Μηνά. Όπως όλοι
σχεδόν οι ναοί αυτής της περιόδου, ο ναός κερδίζει το ύψος του από
το έδαφος κτισμένος σχεδόν ο μισός στη γη, σύμφωνα με την παράδοση
ότι απαγορευόταν οι ναοί να είναι περίβλεπτοι και έπρεπε να είναι μικροί
και αφανείς.
Στα επάνω διαζώματα εικονίζονται σε μικρή κλίμακα σκηνές από τη ζωή του Χριστού και της Παναγίας. Και εδώ έχουμε τον ίδιο ζωγραφικό συγκρητισμό από λαϊκό πνεύμα [όπως φαίνεται από το ζωικό δυναμισμό σωμάτων και μορφών, από τα έντονα χρώματα και τις χονδροειδείς σχηματοποιήσεις των μορφών, όπως είναι τα κύματα του Ιορδάνη στην παράσταση της Βαπτίσεως], αλλά ταυτόχρονα και από ένα αισθητικό πνεύμα μιας άλλης εποχής, των Βυζαντινών προτύπων, που αν και φτάνουν σαν απόηχος στο έργο του αγιογράφου, είναι συστατικά στοιχεία που δίνουν σ’ αυτό το έργο τη γνώση και την πνευματική διάσταση που φαίνεται στα μάτια του θεατή ως ομορφιά. Το αγιογραφικό σύνολο
του Αγίου Μηνά έχει στενή σχέση με το αγιογραφικό σύνολο της εκκλησίας
της Παναγίας στη Γεράνεια. Ίδια εποχή , ίδιο εργαστήριο και
πιθανόν και ίδιος καλλιτέχνης.
Το τέμπλο του ναού είναι το μοναδικό αχρύσωτο τέμπλο στους ναούς της Σιάτιστας. Πιθανόν οικονομικοί λόγοι δεν επέτρεψαν την ολοκλήρωση της διακόσμησης του τέμπλου. Το περίεργο με αυτό το τέμπλο είναι ότι δεν ακολουθεί το αισθητικό ρεύμα της εποχής στην ξυλογλυπτική, που είναι τα μπαρόκ μοτίβα και ο βαρύς τρόπος διακόσμησης. Αντίθετα, το τέμπλο είναι ρηχό, επιπεδόγλυφο σχεδόν, λιτό, ακολουθώντας μια παλαιότερη παράδοση ξυλογλυπτικής που συναντάμε το 16ο αιώνα στην περιοχή της Μακεδονίας. Και αυτό αποτελεί και την μοναδική ομορφιά αυτού του «ημιτελούς» τέμπλου.
|