Παύλος Νεράντζης, Καπετάν Περδίκκας

Ο Παύλος Νεράντζης γεννήθηκε στη Σιάτιστα, όπου και έμαθε τα πρώτα γράμματα. Νέος ήρθε στη Θεσσαλονίκη και εργάστηκε κοντά στον Γεώργιο Μπόμπουρα. Αναγκάστηκε όμως να φύγει κρυφά από τη Θεσσαλονίκη και να εγκατασταθεί στα Τρίκαλα, ύστερα από ένα επεισόδιο με τους Ευαγγελιστές της Θεσσαλονίκης:   «… επικεφαλής ενός ομίλου νέων, ήρθεν απόξω από το οίκημα στο οποίο δίδασκαν τους παραπλανηθέντας οι προπαγανδισταί και άρχισαν να πετροβολούν και έθραυσαν τας υάλους των παραθύρων. Η προπαγάνδα διαμαρτυρήθηκε στις τούρκικες αρχές και κατόπιν της διαμαρτυρίας καταζητούνταν από τους Τούρκους», σημειώνει ο Φ. Ζυγούρης.

Στα 1897 ακολούθησε, ως εθελοντής, στην Ήπειρο τον αξιωματικό Μωραϊτόπουλο. Την άνοιξη του 1905 μπήκε στο Μακεδονικό Αγώνα με το όνομα Παύλος Περδίκκας. Ήταν αρχηγός ανταρτικού σώματος 10 Σιατιστινών νέων, από τα πρώτα που είχαν σχηματισθεί στην περιοχή. Η δράση του εντοπίζεται κύρια στις περιφέρειες Μορίχοβου και Καρατσιόβας. ( Μορίχοβο, περιοχή της Bορειοδυτικής Μακεδονίας, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο περιήλθε στην τότε Σερβία, σήμερα στην Π.Γ.Δ.Μ. Καρατσιόβα, η Αλμωπία του Νομού Πέλλας, στη Βόρεια Κεντρική Μακεδονία. Κατέχει το βόρειο τμήμα του Νομού Πέλλας).

Μετά το κίνημα των Νεοτούρκων το 1908 και την αμνηστία που δόθηκε στους αγωνιστές άφησε τα κρησφύγετα και γύρισε στο παλιό του επάγγελμα: άνοιξε εμπορικό στο Άργος Ορεστικό. Δυστυχώς η αμνηστία ήταν φαινομενική. Οι Τούρκοι ανάγκασαν τον Παύλο Περδίκκα να γυρίσει στη Σιάτιστα, εγκαταλείποντας την επιχείρησή του στο Άργος Ορεστικό, χωρίς καμιά αποζημίωση. Στη Σιάτιστα το βράδυ της 1ης Οκτωβρίου 1911 οι Τούρκοι τον δολοφόνησαν.

Την Προτομή του, που βρίσκεται στον περίβολο του Αγίου Δημητρίου προς την πλευρά της «Φούρκας», φιλοτέχνησε ο γλύπτης Πέτρος Μωραΐτης. Η κατασκευή της χρηματοδοτήθηκε από το Δήμο Σιάτιστας και τον Προοδευτικό Σύλλογο Σιάτιστας. Τα αποκαλυπτήριά της έγιναν στις 4/11/1969.

ΠΗΓΕΣ:

Δάρδας Αναστάσιος, Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Δημητρίου Σιάτιστας, Σιάτιστα 1995, σελ. 99. 

Διάφας Αθανάσιος, Η δολοφονία του Παύλου Περδίκα, στο Σιατιστέων Μνήμη, Λεύκωμα του Συλλόγου Σιατιστέων Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1972, σελ. Α135. 

Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην Γεγονότα, Έκδοσις Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού, Αθήνα 1998, σελ. 268, 269, 311, 313, 314, 422.

Ζυγούρης Φίλιππος, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, επιμέλεια Θεοδώρα Ζωγράφου-Βώρου, ιδ. έκδοση, Σιάτιστα 2010, σελ. 357.

Ημερολόγιο 2011 του δικτυακού τόπου http://www.siatistanews.gr

Τοπική Ιστορία-Παύλος Νεράντζης, άρθρο στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.siatistanews.gr/0604/0604proswpografia.html