Αδελφοί Αργυριάδη:

Μια οικογένεια Δυτικομακεδόνων εκπαιδευτικών, λογίων, δημοσιογράφων

Στις αρχές του 19^ου αιώνα έρχεται να διδάξει στη Σιάτιστα ο λόγιος δάσκαλος Αργύριος Παπαρίζος.

Πηγή:Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Εγκαθίσταται στην πόλη και με τη σύζυγό του δημιουργούν μια μεγάλη οικογένεια, αποτελούμενη από τρεις γιους και τρεις κόρες. Οι γιοι του Παπαρίζου Δημήτριος, Νικόλαος και Αθανάσιος ακολούθησαν το επάγγελμα του πατέρα τους και προς τιμήν του θα επιλέξουν αργότερα ως επώνυμο τους το «Αργυριάδης».

Η συγγραφική και εκδοτική δραστηριότητα των αδελφών Αργυριάδη είναι μεγάλη και η ζωή τους πολύ ενδιαφέρουσα, σήμερα όμως –λόγω χρόνου- θα σταθούμε μόνο σε κάποια από τα έργα τους και στα γεγονότα εκείνα για τα οποία προέκυψαν νεότερες έγκυρες πληροφορίες, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό ανατρέπουν τις έως σήμερα επικρατούσες απόψεις.

Ξεκινούμε από τον  μεγαλύτερο γιό του Παπαρίζου, τον Δημήτριο Αργυριάδη.

Ο Δημήτριος Αργυριάδης σπούδασε δίπλα στον πατέρα του στη Σιάτιστα και τις Σέρρες και συνέχισε τις σπουδές στη Βιέννη, όπου είχε και πλούσια φιλολογική δράση. (π.χ Το 1838 εκδίδει την τραγωδία του «Πύρραμος και Θίσβη», και μαζί με τον αδελφό του Νικόλαο αναλαμβάνουν την επιστασία της έκδοσης της «Γεωγραφίας» του Αδριανού Βάλβι, η οποία είχε μεν ερμηνευθεί από τον Κούμα, καθώς όμως ο Κούμας απεβίωσε, τους ζητήθηκε από την κόρη του Ελένη Κατακοζηνή να αναθεωρηθεί και να παραβληθεί με την τρίτη έκδοση του γαλλικού πρωτότυπου. Επίσης μαζί με τον αδελφό του συνέλλεξαν τα πρακτικά του Βαρώνου  Κ. Μπέλλιου).

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Το 1841 βρίσκεται στην Αθήνα και από τις τέσσερις ραψωδίες της Ιλιάδας, τις οποίες είχε εκδώσει  ο Κοραής στο Παρίσι από το 1811 μέχρι το 1820 παίρνει τα προλεγόμενα, τα συνθέτει  σε αυτοτελές μυθιστόρημα, όπως το ονομάζει, και το 1842 τα εκδίδει με το ψευδώνυμο «Ερημίτης της Πεντέλης» και τίτλο: ΤΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟΝ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΟΙΔΙΜΟΥ Α. ΚΟΡΑΗ. Τα συνοδεύει με πρόλογο. Το έργο αυτό αργότερα θα γίνει γνωστό με τον τίτλο «Παπατρέχας».

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Ο Δημήτριος Αργυριάδης υπήρξε ο εκδότης της πρώτης ελληνικής εφημερίδας στη Ρουμανία με τον  «Ζέφυρο  του Ίστρου», η οποία άρχισε να εκδίδεται στο Βουκουρέστι το 1841.

Πηγή: Ακαδημία Βουκουρεστίου.

Επίσης είναι από τους πρώτους που μετέφρασαν Σίλλερ.

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ικανότητα του στη σύνθεση επιγραμμάτων και Ηρωελεγείων. Ένα τέτοιο υπήρχε στο τζάκι του σπιτιού του στη Σιάτιστα.

Πηγή: Μουτσόπουλος Ν., Τα Αρχοντικά της Σιάτιστας, [χωρίς τόπο έκδοσης, χωρίς χρονολογία].

Όπως προκύπτει από δημοσιεύματα της εφημερίδας Ανατολικός Αστήρ, ο Δημήτριος πέθανε στην Κωνσταντινούπολη στις 13 Οκτωβρίου 1875 και όχι στη Σιάτιστα, όπως μέχρι τώρα πιστεύαμε.

Πηγή: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

Βρισκόταν εκεί κοντά στον αδελφό του Νικόλαο και εξέδιδε τον δεύτερο τόμο του βιβλίου του «Αισώπειοι Μύθοι», βιβλίο το οποίο  όμως δεν εντοπίσαμε σε καμιά βιβλιοθήκη.

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Η τελευταία επιθυμία του, ήταν να μοιραστεί ο πρώτος τόμος του παραπάνω βιβλίου στα πτωχά σχολεία της Μακεδονίας. Το κόστος για την εκπλήρωση της επιθυμίας ανέλαβε ο Χρηστάκης Ζωγράφος. Από το ίδιο δημοσίευμα γνωρίζουμε πως είχε πολλά έργα για έκδοση, η τύχη των οποίων αγνοείται.

Ενώ για τη φιλολογική παρουσία του Δημητρίου υπάρχει από το 1934 αναλυτικό επαινετικό δημοσίευμα του Βαλέτα καθώς και εισήγηση του Άλκη  Αγγέλου, Μια λανθάνουσα Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας σε συνέδριο το 1993 στην Κοζάνη,

για το Νικόλαο Αργυριάδη δεν υπάρχει κάτι ανάλογο παρά αποσπασματικές αναφορές. Η πιο γνωστή αναφορά ήταν εκείνη του Μ. Γεδεών στα  Αποσημειώματα Χρονογράφου το 1932, που λέει τα εξής:

Ο Ν.Αργυριάδης ήτο πολυμαθής, αλλ’ ατάσθαλος. Εσπούδασεν εν Βιέννη, κατά πάσα πιθανότητα, όπου δήθεν εδίδασκε την ελληνικήν δήθεν εν τη σχολή των λαλούμενων ανατολικών γλωσσών. Εν Βιέννη μένων, έλαβε μέρος εις την συμπλήρωσιν του Λεξικού του Άνθιμου Γαζή…Ατυχήσας εν τω συζυγικώ βίω τω οιωδήποτε, …προσήλθεν εις την μωαμεθανικήν θρησκείαν, αληθώς ή ψευδώς, Κύριος οίδεν. Ελέγετο Νετζήπ παρά τοις τούρκοις, αλλ’ εις τας ελληνικάς εκδόσεις αυτού υπεγράφετο πάντοτε Ν μόνον, ώστε να πιστεύηται, κατά τας περιστάσεις, και Νικόλαος και Νετζήπ. Εις τον βραχύβιον αυτού «Ηλιον» ως υπεύθυνος (απέναντυ του «γραφείου του τύπου») υπεγράφετο δια ψηφίων τουρκικών Μεχμέτ-Νετζήπ, ενώ η εφημερίς αυτού ήτον ελληνική, ουχί τουρκική. Του κίβδηλού Ν. ο «Ηλιος» έζησεν ολίγας εβδομάδας, στερούμενος υποστηρίξεως των ομοεθνών, απεχθανομένων την αχαρακτήριστον πολιτείαν του Ν, όστις υπερεξηκοντούτης, μετά το 1875, ανεχώρησεν εις Αθήνας, διορισθείς, ως ηκούσθη, σχολάρχης εν Οιτύλω, ή εν Γυθείω, όπου επέθανεν…

 Και όμως…

Ο Νικόλαος, από πηγές που πρόσφατα προσεγγίσαμε, εμφανίζεται πολύ διαφορετικός από αυτόν που παρουσιάζει ο Γεδεών, από άγνοια και παρανόηση μάλλον. Από πληροφορίες των εφημερίδων του 19^ου αι, από τα ΓΑΚ και κύρια από τις εκδόσεις βιβλίων του που σώθηκαν και εντοπίστηκαν με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας ανακαλύπτουμε σήμερα 120 χρόνια από το θάνατο του έναν Νικόλαο με βαθιά γνώση της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και φιλοσοφίας, τολμηρό, ρηξικέλευθο, ασυμβίβαστο, γλωσσομαθή σε τέτοιο βαθμό που σε διαμάχη η οποία ξέσπασε το 1846 στον τύπο κατά την διεκδίκηση πανεπιστημιακών θέσεων ο Ευθύμιος Καστόρχης υποστήριξε:

… ανέγνωσα μετά του νυν σχολαρχούντος εν Μυτιλήνη Κ. Αργυριάδου δράματα εκ των του Σχιλλέρου…(εφημ. Αθηνά, αρ. φύλ. 1345, 01.09.1846).

Πηγή: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

Ας παρακολουθήσουμε τη ζωή και δράση του μέσα από δημοσιευμένα κείμενα:

Ο Νικόλαος Αργυριάδης γεννήθηκε στη Σιάτιστα το 1812. (Πηγή: ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ, Δαυίδ Αντωνίου, Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης).

Μαθητής του πατέρα του στην αρχή ο Νικόλαος συνέχισε σπουδές στη Βιέννη, όπου είχε έντονη παρουσία και πλούσια συγγραφική και εκδοτική δράση.

Συναντάται στη Βιέννη ως συνδρομητής το 1833 στο βιβλίο του φίλου του Εμμανουήλ Φωτιάδου:   Σοαυΐου Συζητήσεις , καθώς και ως συνδρομητής το 1836 του βιβλίου:  Επιστολαί Περσικαί , του Νεοκλή Παπάζογλου.

Το 1835 προσλαμβάνεται μαζί με τον Ευθύμιο Οικονομίδη να διδάξει στη Σχολή της Βιέννης, και το 1836 προσλαμβάνεται μαζί με τον ίδιο να διδάξει στο σχολείο της Τεργέστης (Τ.Ευαγγελίδης, Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας, σελ.434 και σελ.494).

Σταθμοί της εκδοτικής του δράσης:

«Νεώτατα της Ελλάδας κατά της Ασίας τρόπαια», το 1831. Είναι μόλις 19 χρονών και γράφει την πρώτη «προκήρυξη»/αναγγελία για την έκδοση του βιβλίου, το οποίο θα περιείχε τις βιογραφίες των Ηρώων Ελλήνων που διέπρεψαν στον αγώνα υπέρ της ελευθερίας. Το πρώτο τμήμα του βιβλίου εκδίδεται το 1835 στη Λειψία  και περιέχει τη βιογραφία του Κ. Κανάρη. Το ίδιο το βιβλίο επανεκδόθηκε το 1902 από τον  Σ. Κουσουλίνο, γνωστό εκδότη στην Αθήνα καθώς μέχρι τότε δεν είχε γραφεί  κάτι ανάλογο για τον Κανάρη.

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

«Πρακτικά του Ευγενεστάτου Βαρώνου κυρίου Κωνσταντίνου Μπέλλιου Μακεδόνος", συλλεγέντα υπό των Αυταδέλφων Δ. και Ν. Αργυριαδών, των εκ Σιατίστης της Μακεδονίας, εν Βιέννη της Αουστρίας 1838.

«Γεωγραφία», εκτεθείσα μεν γαλλιστί υπό Αδριανού Βάλβι, ερμηνευθείσα δε διά την χρήσιν των Ελλήνων υπό Κ. Μ. Κούμα. Μετά δε την αυτού αποβίωσιν αναθεωρηθείσα και με την γ' έκδοσιν του Γαλλικού πρωτοτύπου παραβληθείσα εξεδόθη επιστασία και διορθώσει των Αυταδέλφων Δ. και Ν. Αργυριαδών, εν Βιέννη της Αυστρίας 1838.

Πηγή:Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Συμμετέχει στη συμπλήρωση του  Λεξικού  του Άνθιμου Γαζή.

Πηγή:Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Οι πηγές που προαναφέρθηκαν επιβεβαιώνουν την παραμονή και διδασκαλία του Νικόλαου στη Βιέννη, τις οποίες αμφισβητεί ο Γεδεών.

Μετά τη Βιέννη επιστρέφει στην Ελλάδα. Το 1840 βρίσκεται στην Αθήνα και δραστηριοποιείται ως δάσκαλος Γερμανικών

Πηγή: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

και, αργότερα, εκδίδει το περιοδικό «Υιός της Πατρίδος» και συμμετέχει στη συγγραφική ομάδα του περιοδικού «Ερανιστής».

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Το 1842 αποκτά άδεια λειτουργίας ιδιωτικού σχολείου στην Αθήνα.

Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους.

Στην εφορεία του σχολείου συμπεριλαμβάνεται και ο καθηγητής Μανούσης (εφημ. Αιών 12 Ιανουαρίου 1842).

Πηγή: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

Το 1843 πηγαίνει στη Μυτιλήνη και αναλαμβάνει τη Διεύθυνση του νεοϊδρυθέντος Γυμνασίου, μετά πέντε χρόνια επιστρέφει στην Αθήνα και εκδίδει το περιοδικό «Φιλολογικός Συνέκδημος».

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Το 1852-1853 είναι Σχολάρχης στη σχολή Σερρών. Οι σχετικές πηγές της πληροφορίας είναι πολλές. Μένουμε στο δημοσίευμα του Ευάγγελου Στρατή στο Μακεδονικό Ημερολόγιο  του 1909, όπου στη σελ. 149 γράφει:

Εν τω νέω κτιρίω της Ελληνικής Σχολής το 1852 σχολαρχεί, ο πολυμαθής Νικόλαος Αργυριάδης, ο μετά ταύτα δυστυχώς εγκαταλείψας επί του μετώπου του το στίγμα της εξωμοσίας μετονομασθείς Νετζίπ, είτα δ’εν πικρά μεταμελεία οικτρώς τον αμαρτωλόν βίον τερματίσας...δημοσίευμα που οδήγησε και άλλους ερευνητές να μιλήσουν για αυτοκτονία του Νικόλαου. Η πληροφορία αποδεικνύεται όμως λανθασμένη από τα ίδια τα αρχεία του ελληνικού κράτους, (συγκεκριμένα ΓΑΚ, Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λεωνιδίου), όπου φαίνεται πως διορίζεται το 1883 Σχολάρχης στο Ελληνικό Σχολείο Λεωνιδίου   και όχι στον Οίτυλο ή το Γύθειο που γράφει ο Γεδεών. Στο Λεωνίδιο υπηρετεί μέχρι και το σχολικό έτος 1885-1886. Σε αίτηση του σχολείου αυτού προς το Υπουργείο Παιδείας με ημερομηνία 25/9/1885   ο προϊστάμενος του σχολείου ζητά και άλλο ελληνοδιδάσκαλο «..του ετέρου ημών Ν. Αργυριάδου υπεργήρου όντος… και ουδαμού δυναμένου βοηθήσαι άλλην τάξιν...».

Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους. Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λεωνιδίου.

Από τις Σέρρες μέχρι το Λεωνίδιο μεσολαβούν τριάντα χρόνια δραστηριότητας του Νικόλαου, για τα οποία σώζονται πηγές τις οποίες θα παραθέσουμε στη συνέχεια.

Ωστόσο και άλλοι ερευνητές αναφέρουν τον εξισλαμισμό, όπως ο Φ.Ζυγούρης, ο οποίος γράφει : «Ο Νικόλαος ήτο πολύ πεισματάρης, που κατήντησε να εξισλαμισθεί από πείσμα, αν μη από περιέργεια να γνωρίσει τα τυχόν μυστηριώδη της θρησκείας του Ισλάμ. Στα τέλη του βίου <του> μετανόησε και ζήτησε συγχώρηση από τη Μ<εγάλη> Εκκλησία.

Εντελώς διαφορετική εικόνα από εκείνη του Γεδεών δίνει για το Νικόλαο άρθρο στην εφημερίδα Ακρόπολις, της 1/11/1883, του Βλάσση Γαβριηλίδη.

Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και Περιοδικού τύπου .

Ο αρθογράφος της εφημερίδας  μεταξύ των άλλων αναφέρεται σε άρθρα του Νικόλαου στη εφημερίδα Αθηνά κατά του Μοσχεβιτισμού καθώς και στο μυθιστόρημά του «Περικλής». Σχολιάζει το διορισμό του ως έναν εκ των πρώτων καθηγητών στο Γυμνάσιο Λαμίας, θέση την οποία προτίμησε να χάσει, γιατί δεν μπορούσε να ανέχεται σιγών και να επιδοκιμάζει την ακηδίαν και παχυλή αμάθεια του προϊσταμένου του. Αναφέρεται στη σχολαρχία του στις Σέρρες και στην πρόοδο των εκεί μαθητών του και λέει πως αιτία που εγκατέλειψε την λαμπρή του θέση στις Σέρρες ήταν ο κίνδυνος του ελληνισμού από τον Πανσλαβισμό, γι’ αυτό και ήρθε στην Κωνσταντινούπολη να αντιπράξει από κοντά τις ελληνοκτόνες σκευωρίες του Πανσλαβισμού. Σύμφωνα με τον αρθογράφο ο Νικόλαος είχε την ευκαιρία να ανέλθει θυσιάζοντας τις αρχές του σε υψηλές και λαμπρές θέσεις, αλλά προτίμησε να υπερμαχεί σταθερά και διαπρυσίως υπέρ του ελληνισμού με λόγια, με έργα, με δημοσιογραφικούς αγώνες.

Το «Εθνικόν Μυθιστόρημα», Περικλής, που αναφέρεται στο δημοσίευμα σώζεται. Για το μυθιστόρημα αυτό ο Α.Δημαράς λέει «…πριν περάσουμε στην στροφή την οποία εκφράζει μέσα στα γράμματά μας η Πάπισσα Ιωάννα, αξίζει να μνημονευτεί από την πολιτική παραγωγή ο Περικλής, εθνικόν μυθιστόρημα που πρωτοδημοσιεύτηκε στα ελληνικά (1863) στην Πόλη, με το όνομα του Ν. Αργυριάδη.» . Επίσης σώζονται και τα φύλλα από το φυλλάδιο «Φωνή της Πατρίδος», όπου ο Νικόλαος επισημαίνει την αξία του ελληνικού πολιτισμού και την αναγκαιότητα διάδοσης του. Στη προσπάθεια του για διάδοση του ελληνικού πολιτισμού πρέπει να εντάξουμε και τη συνεργασία με τον Χαλήλ πασιά, διοικητήν ύστερα Σερβίων, για να μεταφράσει στην τουρκική γλώσσα την Ιστορία του Ηροδότου, σύμφωνα με το Φ.Ζυγούρη.

Πηγή: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Ο Νικόλαος σε πολλά θέματα ήταν πρωτοπόρος. Μετέφρασε στη νεοελληνική γλώσσα σε πεζό λόγο και σχολίασε την «Οδύσσεια» του Ομήρου πριν από τους θεωρούμενους πρώτους μεταφραστές Κ. Φιλαλήθη, Ι. Πολυλά, και τον Α. Εφταλιώτη 

Πηγή: Ψηφιοθήκη Α.Π.Θ.

και μετέφρασε και εξέδωσε πολλούς άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς στην καθομιλουμένη προς χρήση του λαού, όπως ο ίδιος λέει στις αγγελίες του.

Πηγή: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Επίσης μετέφρασε πολλούς ξένους συγγραφείς.

Πηγή: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.  Ψηφιοθήκη Α.Π.Θ.

Εντυπωσιάζει ο αριθμός και η θεματογραφία των βιβλίων του Ν. Αργυριάδη τα οποία μέχρι τώρα εντοπίσαμε:

Πηγή: http://www.siatistanews.gr , Μια άγνωστη οικογένεια εκπαιδευτικών του 19ου αιώνα: AΡΓΥΡΙΑΔΕΣ

Αρθρογράφησε σε πολλές εφημερίδες. Πέθανε το 1892 στην Αθήνα. (Πηγή: ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ, Δαυίδ Αντωνίου, Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης). Δυστυχώς πολλά από τα έργα του Νικόλαου δεν εκδόθηκαν και πολλά άλλα λανθάνουν, όπως η εφημερίδα «Ήλιος» στην οποία αναφέρεται ο Μ. Γεδεών.

Ο μικρότερος γιος του Παπαρίζου, ο Αθανάσιος ακολούθησε λίγο διαφορετική πορεία από τα αδέλφια του. Σταδιοδρόμησε κυρίως ως εκπαιδευτικός. Δίδαξε στην Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη, στην Καστοριά και στη γενέτειρά του Σιάτιστα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε με την οικογένεια του στη Σιάτιστα. Συμπεριλαμβάνεται στο βλάχικο πληθυσμό της πόλης, σύμφωνα με την καταγραφή που έκανε ο Ioan Caragiani το 1888.

Πηγή:http://ro.scribd.com/doc/45208296/Ioan-Caragiani-Studii-istorice-asupra-aromanilor-din-Peninsula-Balcanic%C4%83 
 

Γραπτά κείμενα του Αθανάσιου δεν εντοπίσαμε παρά μόνο ένα επίγραμμα :

Πηγή: Ψηφιοποιημένο υλικό Δημοσίων Βιβλιοθηκών.

Ο Τρύφων Ευαγγελίδης, στο σύγγραμμά του Η παιδεία επί τουρκοκρατίας γράφει: λόγο εμπνευσμένο στα εγκαίνια του γυμνασίου εκφώνησε ο Αθαν. Αργυριάδης και παραπέμπει στην Εκκλησιαστική Αλήθεια, αλλά δεν τον εντοπίσαμε. Το γεγονός όμως επιβεβαιώνεται από το Φίλιππο Ζυγούρη, ο οποίος στα Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης γράφει: Στη θεμελίωση της σχολής ομίλησεν αυτόκλητος ο γέρος Αργυριάδης Αθανάσιος Παπαρρίζου, ο οποίος ομίλησε από πάνω από τον τοίχον της Ελληνικής Σχολής που κατεδαφίζονταν… Ο Αργυριάδης αρχίνησε το λόγο του με το Σολώνειο «Αυτός κήρυξ ήλθον αφ’ιμερτής Σαλαμίνος …». (Ήρθα αυτόκλητος κήρυκας από την ποθητή Σαλαμίνα…..).

Στην πραγματικότητα η εμφάνιση αυτή του Αργυριάδη αποτελεί μια δραματοποίηση και δείχνει το μεγάλο δάσκαλο, που προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του χρησιμοποιούσε μεθόδους που και σήμερα προτείνονται από τους παιδαγωγούς. Λίγο πριν το θάνατό του ο Αθανάσιος δώρισε στο Γυμνάσιο Σιάτιστας την βιβλιοθήκη του, αποτελούμενη από σπάνια βιβλία, μεταξύ των οποίων και σπάνια χειρόγραφα του πατέρα του, τα οποία μετέπειτα περιήλθαν στη Μανούσεια Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σιάτιστας.

Πηγή: Μανούσεια Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σιάτιστας

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αγγέλου Άλκης, «Μια λανθάνουσα ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας». Στον τόμο Πρακτικά Α΄ Συνεδρίου, Κοζάνης Σεπτέμβριος 1993, με θέμα «Η Κοζάνη και η περιοχή της, Ιστορία-Πολιτισμός». Έκδοση: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Κοζάνη 1997.

Βαλέτας Γ., Ένα άγνωστο δοκίμιο ιστορίας νεοελληνικής λογοτεχνίας, Αθήνα 1934, περιοδικό «Εργασία»,.

Γεδεών Μανουήλ, Αποσημειώματα χρονογράφου, Τύποις  Φοίνικος, Εν Αθήναις 1932. 

Δημαράς Κ., Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Ίκαρος Αθήνα1972.

Ευαγγελίδης Τρύφων, Η Παιδεία επί τουρκοκρατίας, τ.2^ος, Τύποις Α.Π.Χαλκιοπούλου, εν Αθήναις, 1936. 

Ζάχος Αριστοτέλης, Ήπειρος, Θεσσαλία, Μακεδονία, Μέσα από το φακό του Αριστοτέλη Ζάχου:1915-1931, Έκδοση Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα 2007.

Ζυγούρης Φίλιπποις, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, επιμέλεια Θεοδώρα Ζωγράφου-Βώρου, Σιάτιστα 2010.

Κοραής Αδαμάντιος, Ο Παπατρέχας, επιμέλεια Άλκης Αγγέλου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1999. 

Μουτσόπουλος Νικόλαος, Τα αρχοντικά της Σιάτιστας[χ.τ],Τυπογρ.Παπαγεωργίου [χ.χ]. 

Οικονομίδης Δημήτριος, «Σημειώσεις δια την ιστορίαν των εν Ρουμανία Ελληνικών εφημερίδων και πρώτων βιβλιοπωλείων» Περιοδικό Μνημοσύνη: τχ. 6 (1976-1977). 

Παπάζογλου Νεοκλέους, ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΠΕΡΣΙΚΑΙ του Montesquieu, Charles Louis de Secondat,  Εκ της Ιωνικής Τυπογραφίας, Σμύρνη1836. 

Στρατή Ευάγγελου, Οι ευεργέται και δωρηταί της Ελληνικής κοινότητας Σερρών, Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1909. Παμμακεδονικός Σύλλογος, Αθήναι1909. 

Φωτιάδου Εμμανουήλ, Σοαυΐου Συζητήσεις, Εκ της Τυπογραφίας Αντωνίου Haykul, Εν Βιέννη της Αουστρίας ΑΩΛΓ΄[1833].

Ioan Caragiani - Studii istorice asupra aromânilor din Peninsula Balcanică, Bucuresti 2002.  

ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

ΑΘΗΝΑ ( 1 Σεπτεμβρίου 1846)..

ΑΙΩΝ (12 Ιανουαρίου 1842, 18 Σεπτεμβρίου 1848).

ΑΚΡΟΠΟΛΗ (1 Νοεμβρίου 1883).

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΑΣΤΗΡ (13 Οκτωβρίου 11835, 18 Οκτωβρίου 1835)

ΖΕΦΥΡΟΣ ΤΟΥ ΙΣΤΡΟΥ( Διάφορα φύλλα από το 1^ο της 30^ης Αυγούστου του 1841 μέχρι και το 47^ο της 1^ης Μαρτίου 1842)

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

http://www.siatistanews.gr/ : Μια άγνωστη οικογένεια εκπαιδευτικών του 19ου αιώνα: ΑΡΓΥΡΙΑΔΕΣ

Οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις αναφέρονται στο έτος 2013. Δεν φέρουμε καμιά ευθύνη για το περιεχόμενό τους.